Higiena jamy ustnej

Mechaniczna higiena jamy ustnej stanowi nadal złożony problem, ponieważ pacjent nie ma wystarczających wiadomości dotyczących środków i poprawnych sposobów szczotkowania zębów.

Błędnie uważa się, że szczoteczka do zębów jest wystarczająca do całkowitej higieny jamy ustnej, nie wiedząc, że ząb ma 5 powierzchni i potrzeba więcej narzędzi do ich odpowiedniego oczyszczenia. 

Ta niedostateczna wiedza prowadzi często do niewystarczającej lub nieodpowiedniej higieny jamy ustnej, którą czasami pacjent próbuje zrekompensować przy użyciu chemicznych produktów do higieny jamy ustnej takich jak płyny do płukania, uważając je za skuteczne.

5 powierzchni zęba

Codzienna higiena jamy ustnej powinna usuwać wszystkie resztki pożywienia i płytkę nazębną ze wszystkich 5 powierzchni zęba. Dlatego konieczne jest używanie kilku różnych narzędzi, z których każdy jest odpowiedni dla danej części zęba. Do klasyfikacji powierzchni zęba zaliczamy: powierzchnię żującą, językowo/podniebienną, przedsionkową, międzyzębową mezjalną, międzyzębową dystalną. Do ich czyszczenia używamy:

 1. SZCZOTECZKA

Skutecznie czyści 3 powierzchnie zęba:

• żującą
• językowo/podniebienną
• przedsionkową

Jaką główkę szczoteczki wybrać?

Dla jamy ustnej bez problemów preferowana jest szczoteczka z małą główką, zachowuje ona większą zwrotność i dostosowuje włosie do każdego zęba maksymalizując efekt czyszczenia.

W przypadkach, w których występują problemy z dziąsłami , można użyć szczoteczki z większą główką z bardzo miękkim włosiem. Ma ona za zadanie rozprowadzić siłę wywieraną przez szczotkowanie na szerszą powierzchnię a nacisk na dziąsła zostaje zmniejszony.

Włosie – gęste czy nie?

Są 3 różne stopnie twardości włosia: miękkie, średnie, twarde.

Przekonanie, że miękkie włosie ma mniejszą skuteczność czyszczenia jest błędne. Skuteczność szczoteczki do zębów jest rzeczywiście związana z ilością i gęstością włosia oraz z możliwościami dostosowania się włosia do budowy zęba przy szczotkowaniu.

Szczoteczka z twardym włosiem posiada mało włosia, skutkuje to usunięciem z grubsza płytki nazębnej przy nierównomiernym oddziaływaniu włosia szczoteczki na powierzchnię zęba. Oznacza to konieczność szczotkowania kilka razy w tym samym punkcie, co zwiększa ryzyko uszkodzenia dziąseł i powstania stanu zapalnego.

Szczoteczka do zębów o dużej ilości miękkich włosków działa na zęby i dziąsła w sposób równomierny oraz delikatny, skutecznie i gruntownie usuwając płytkę nazębną na całej powierzchni.

Specjalistyczne szczoteczki do zębów:

• Jednopęczkowe – w przypadku szczególnie dużych przestrzeni międzyzębowych, dla osób noszących aparaty ortodontyczne, z implantami lub mostami, krzywo ustawionych zębach, powierzchni o głębokiej erozji.
• Ortodontyczne – dla stałych aparatów ortodontycznych.
• Do implantów – w przypadku implantów i stałych protez.
• Pozabiegowe – higiena jamy ustnej w ciągu pierwszych kilku dni po operacji, w przypadku uszkodzeń dziąseł, w czasie i po radioterapii.

2. WYKAŁACZKA

Usuwa resztki jedzenia obecne w przestrzeniach międzyzębowych. Posiada stożkowy kształt i ma kilka rozmiarów: mała – średnia – duża.

3. SZCZOTECZKA MIĘDZYZĘBOWA

Skutecznie usuwa płytkę nazębną z przestrzeni i powierzchni międzyzębowych.

Składa się z:

• Metalowego rdzenia – na nim znajduje się włosie o długości, grubości i gęstości innej dla każdej szczoteczki.
• Korpusu – ma kształt ułatwiający uchwyt i kontrolę ruchu.

Rozmiar szczoteczki międzyzębowej jest uważany za prawidłowy, gdy włosie całkowicie wypełnia przestrzeń międzyzębową, a narzędzie wchodzi w przestrzeń bez oporu, z delikatnym naciskiem.

4. NIĆ DENTYSTYCZNA

Oczyszcza obszary w pobliżu punktów kontaktowych, bruzdy dziąsłowe i wąskie miejsca, gdzie nie dotrze szczoteczka międzyzębowa. Istnieją różne rodzaje nici różniące się materiałem, formatem i powłoką, jednak najważniejszą różnicą jest to, że nici mogą być zwykłe lub woskowane.